Był inwigilowany przez SB. Zasłynął ze zbierania "suchego chleba dla konia"

15 stycznia obchodzimy 100. rocznicę urodzin Jaremy Junoszy-Stępowskiego, popularnego aktora i pieśniarza prezentującego gwarę warszawską. Największą rozpoznawalność przyniosła mu rola w serialu "Wojna domowa", gdzie zbierał od lokatorów suchy chleb dla konia.

Jarema Junosza-StępowskiJarema Junosza-Stępowski
Źródło zdjęć: © Wikipedia | Cezary p
Maciej Gąsiorowski

Jarema Stępowski pochodził z inteligenckiej rodziny. Jego stryjem był przedwojenny aktor Kazimierz Junosza-Stępowski, który zginął osłaniając swoją żonę Jadwigę Galewską, na którą władze podziemia wydały wyrok śmierci za współpracę z Gestapo. Spoczął on w grobie swojej pierwszej żony, Heleny Jankowskiej na Starych Powązkach (zmarła na zawał w wieku 25 lat). Jadwiga Juno (nosiła taki pseudonim artystyczny) została zastrzelona przez członków AK w 1944 roku. Istnieją dwie różne plotki na temat jej pochówki, jedna mówi o Cmentarzu Powązkowskim a inna o Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie. Grób konfidentki się nie zachował.

Przyszły aktor "Wojny domowej" związał się z filmem dzięki Gustawowi Holubkowi, który namówił go na studia w warszawskiej Szkole Teatralnej, które Przerwał je po dwóch latach i wyjechał do teatru miejskiego w Świdnicy, gdzie w 1950 roku odbył się jego debiut teatralny. Rok później zdał egzamin eksternistyczny na aktora.

Zagrał w ponad 20 filmach, występował w Kabarecie Starszych Panów, gdzie zaśpiewał m.in. piosenkę "Odrażający drab". Wykonywał także takie utwory nawiązujące do folkloru warszawskiego - "Taksówkarz warszawski", "Chodźmy Felek na kufelek", "Cztery mile za Warszawą", "O jednej Wiśniewskiej", czy też "Jedziem na Bielany". Po raz ostatni zagrał w serialu "Graczykowie" w 1999 roku. Zmarł dwa lata później i został pochowany na Starych Powązkach.

Grób Jaremy Stępowskiego na Starych Powązkach
Grób Jaremy Stępowskiego na Starych Powązkach © Wikipedia | Lukasz_2

Inwigilacja przez SB

W latach 60. i 70. był inwigilowany przez Służbę Bezpieczeństwa, która objęła go kontrolą operacyjną w ramach Kwestionariusza Ewidencyjnego o kryptonimie "Wiśniowiecki". Poinformowało o tym Biuro Lustracyjne IPN w specjalnie odtajnionym katalogu osób inwigilowanych w 2024 roku. Wpisy dotyczyły aktorów: Jaremy Stępowskiego i Ewy Dałkowskiej.

Stępowski był wówczas regularnie odnotowywany w kartotekach MSW ze względu na swoje częste wizyty w ambasadach krajów kapitalistycznych. Monitorował je pion obserwacyjny SB - podał IPN. Bezpieka odnotowała, że aktor "w 1960 r. był dwa razy w ambasadzie argentyńskiej, w 1962 r. w ambasadzie Stanów Zjednoczonych Ameryki, natomiast w 1966 r. w ambasadach Austrii i Włoch".

Po występie aktora w Białymstoku w marcu 1965 r. do SB trafiło doniesienie tajnego współpracownika: "Stępowski przywiózł sobie ze Stanów Zjednoczonych Ameryki pistolet systemu colt i posiada do niego naboje, a na pytanie o pozwolenie na broń "bardzo mętnie tłumaczył, w jaki sposób to zezwolenie uzyskał. Należy przypuszczać, że zezwolenia on jednak nie posiada". Ostatecznie udało się dowiedzieć, że Stępowski posiadał zezwolenie na rewolwer sportowy od 17 kwietnia 1963 r. – podał instytut.

Artystą ponownie zainteresowano się w latach 1973-1974. Bezpieka podejrzewała go o kontakty z duchownymi "wrogo ustosunkowanymi do obecnej rzeczywistości", w tym z samym prymasem Polski, kardynałem Stefanem Wyszyńskim. Jarema Stępowski uczestniczył w śniadaniu opłatkowym u prymasa, podczas którego wystąpił z monologiem na podstawie opowiadań Stefana Wiecheckiego.

Inwigilacja zakończyła się 6 listopada 1974 r. Trzy tygodnie później materiały dotyczące aktora złożono w archiwum Wydziału "C" KSMO (sygn. 3191/III).

Wybrane dla Ciebie

Zostawili to pod grobem Kołaczkowskiej. Jej słowa stały się legendarne
Zostawili to pod grobem Kołaczkowskiej. Jej słowa stały się legendarne
Marcin Dorociński zagra legendę polskiego kina. Powstał już plakat
Marcin Dorociński zagra legendę polskiego kina. Powstał już plakat
Pierwszy raz w historii "Rolnika". "No i co teraz? Nie wiedziałam"
Pierwszy raz w historii "Rolnika". "No i co teraz? Nie wiedziałam"
Jacek Wójcik pożegnany w Kłodzku. Edzia wśród żałobników
Jacek Wójcik pożegnany w Kłodzku. Edzia wśród żałobników
Cruise i Inarritu szykują filmową niespodziankę. Premiera już w 2026 roku
Cruise i Inarritu szykują filmową niespodziankę. Premiera już w 2026 roku
Alan Andersz miał poważny wypadek. To wpłynęło na jego dalsze życie
Alan Andersz miał poważny wypadek. To wpłynęło na jego dalsze życie
Diddy idzie do więzienia. Dotarli do kolejnego aktu oskarżenia
Diddy idzie do więzienia. Dotarli do kolejnego aktu oskarżenia
Diddy skazany. Sąd w Nowym Jorku wydał wyrok
Diddy skazany. Sąd w Nowym Jorku wydał wyrok
Rodzina Hulka Hogana rozważa pozew po jego śmierci. Sugerują błąd lekarski
Rodzina Hulka Hogana rozważa pozew po jego śmierci. Sugerują błąd lekarski
Jacek Wójcik nie żyje. Stacja TTV oddała mu hołd
Jacek Wójcik nie żyje. Stacja TTV oddała mu hołd
Wypadek Katarzyny Stoparczyk. Świadkowie zostali przesłuchani
Wypadek Katarzyny Stoparczyk. Świadkowie zostali przesłuchani
Maryla Rodowicz chce schudnąć jeszcze bardziej. "Obserwuję twarz"
Maryla Rodowicz chce schudnąć jeszcze bardziej. "Obserwuję twarz"